Je veilig voelen is één van de basisbehoeftes van een mens of misschien zelfs dé belangrijkste behoefte. Tegelijkertijd is het eerder iets subjectief: wat voor de één veilig voelt, kan voor iemand anders juist erg onveilig voelen. Wie of wat bepaalt dat? En wat is het verband met je zicht?

Als je je veilig voelt, heb je vertrouwen dat je kan omgaan met ‘de dingen des levens’ waar je zowel op fysiek, emotioneel, sociaal, financieel of zelfs op spiritueel vlak mee geconfronteerd wordt. Het is een gevoel van inherent beschermd en geborgen zijn. Ondanks de kwetsbare positie waarin je je bevindt, voel je je weerbaar en veerkrachtig. Je ziet het aan je krachtige houding, je straalt, je leeft.

Je niet veilig voelen

Soms gebeuren er dingen waardoor je je niet veilig voelt of kom je in situaties terecht die je zelfs extreem onveilig kunnen laten voelen. Je lichaam gaat dan automatisch in een ‘vluchten, vechten of bevriezen modus’. Vaak krimp je dan in elkaar om je minder kwetsbaar te voelen, ga je oppervlakkiger adem halen en zo meer.

Maar als wat je ziet zo hevig en intens is, je geen antwoord hebt op wat je ziet en je tegelijkertijd ook geen uitweg ziet, dan komt ‘je veilig voelen’ ernstig in het gedrang. Op zo’n momenten is het mogelijk dat je lichaam – in casu je ogen – tijdelijk waas creëren. Op deze manier wordt de heftigheid van wat je ziet afgezwakt en kan je je min of meer veilig voelen. Ook al is dat in wezen eerder een schijnveiligheid.

Je verbreekt dus tijdelijk je verbinding met wat hier en nu is. Inderdaad, waas is een symptoom dat je vertelt dat je hier en nu niet aanwezig bent. Vaak vlucht je naar je hoofd, in je denken. Het verleden of de toekomst. Je ogen kijken, maar je aandacht is er niet bij. Dit veroorzaakt altijd waas.

Wanneer onveilige situaties lang genoeg duren en je veerkracht en weerbaarheid systematisch overschreden worden, kan het gevoel van je niet veilig voelen chronisch worden. Je zit in een overlevingsmodus. Met alle gevolgen van dien.

Om over na te denken…

Kinderen zitten willens nillens in een situatie waarin ze afhankelijk zijn van autoriteitsfiguren die meestal onbewust of met de beste bedoelingen hun machtspositie misbruiken. Een kind is bijzonder kwetsbaar en wordt erg gemakkelijk in de mindere positie gezet. Erger nog, dat wordt in onze maatschappij meestal ook nog als ‘normaal’ beschouwd. Kinderen moeten zoveel… Of ze dat nu leuk vinden of niet. Er wordt te vaak geen rekening gehouden met wat ze echt nodig hebben.

Het is dan ook fascinerend om vast te stellen dat bijziendheid een refractie fout is die zich nagenoeg uitsluitend in kinderen, pubers of jongvolwassenen manifesteert. Zou er een verband zijn?

Daarnaast leven we de dag van vandaag in een wereld waarin direct ingegrepen wordt wanneer je tijdelijk van de zogenaamde norm afwijkt. Bijgevolg staat er vaak al een bril op de neus van het kind nog voor hij of zij het goed en wel beseft. Werd er gevraagd hoe het zich voelt? Of er de afgelopen tijd iets veranderd of gebeurd is waar hij of zij heel erg bang van werd of zich niet veilig voelde? Wat het nodig heeft om zich veilig te voelen? Ik vrees er voor.

Brillen, meer kwaad dan goed?

Het probleem met brillen (maar ook met lenzen & lasik) is dat ze systematisch de gewoonte verankeren om uit te zoomen, niet te voelen, te vluchten of te bevriezen. Brillen maken er m.a.w. een gewoonte van om niet in het hier en nu aanwezig te zijn. En dat is – zoals ik al aangaf – nefast voor goed zicht.

Maar de onveilige situatie kan tijdelijk zijn of misschien vond je ondertussen een manier om er mee om te gaan zodat je je weer veilig kan voelen. In normale omstandigheden – dat is wanneer er niet ingegrepen wordt middels een bril, lenzen of lasik – zal de waas dan ook vanzelf weer verdwijnen wanneer de waas zijn doel – nl. je veilig laten voelen – verliest.

Dat was de baanbrekende vaststelling die dr. Bates, de grondlegger van het natuurlijk zien gedachtengoed, deed toen hij opmerkte dat patiënten die hun bril niet of nauwelijks droegen na verloop van tijd weer beter zagen. In tegenstelling tot de patiënten die plichtbewust hun bril droegen. Hun ogen gingen er na verloop van tijd opmerkelijk op achteruit! Hij stelde ook vast dat het volkomen normaal is dat je gezichtsscherpte fluctueert. Soms wel tot 2 dioptrieën op een dag! Ja, je leest dat goed 🙂

Brillen houden m.a.w. het onveilig gevoel in stand. Ze leren je om uit te zoomen, te bevriezen, niet aanwezig te zijn en in je denken te vluchten. Ik val in herhaling – hahaha, maar het is zo van wezenlijk belang. Want op deze manier wordt ‘je niet veilig voelen’ na verloop van tijd als normaal ervaren. Maar dat is het niet! Het gaat zelfs zo ver dat je op den duur helemaal niet meer bewust bent van dat onveilige gevoel.

Kan je leren om je veiliger te voelen?

Conclusie is dat ‘je veilig voelen’ cruciaal is om goed te kunnen zien. Het is tevens een subjectief gevoel. In vele gevallen zijn de onveilige omstandigheden al lang verleden tijd, maar ‘dankzij’ de bril blijft het onveilig gevoel verankerd. Nu is het in sommige omstandigheden volkomen normaal dat je je onveilig voelt, maar in andere situaties kan je je vragen stellen.

Zo kreeg ik bv. vroeger van een banale letterkaart een extreem onveilig gevoel. Tot paniekaanvallen toe. Dat is niet normaal. Gelukkig kan je met natuurlijk zien leren om je weer veilig te voelen in situaties die niet meteen levensbedreigend zijn zoals bv. het zien van een letterkaart. In deze blog vertel ik hoe ik met natuurlijk zien leerde om me langzaamaan veiliger te voelen met letterkaarten.

Opnieuw met je eigen ogen leren zien is dan ook het proces aangaan om bewust te kiezen om in het hier en nu aanwezig te zijn, je weerbaarheid te versterken en weer te durven voelen met je ogen. Zien is voelen met je ogen! Op een dieper niveau gaat het om het aanleren van vaardigheden om bij Jezelf te blijven los van wat er in de buitenwereld gebeurt. Het is het proces van het terugvinden van je innerlijke autoriteit. 

Wil je leren wat jouw ogen nodig hebben om zich veiliger te voelen? Dat kan! Bijvoorbeeld tijdens de 1 daagse retreats voor de ogen. HIER vind je meer info.

Foto door MART PRODUCTION  

Deze foto deed me denken aan mezelf als klein meisje. Ik zat nl. regelmatig in deze positie verstopt in de vestiaire achter de jassen in het donker. Daar voelde ik me veilig.